Ελληνικό Παρατηρητήριο Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (ΕΠΑΑΕ)

των Δημήτριου Μ. Δοϊνάκη, Νικόλαου Ι. Πάχτα, Γεώργιου ΤσεγγελίδηΕΙΣΑΓΩΓΗ
YPAIPTH1Η ραγδαία ανάπτυξη της επιστήμης καθιστά την αρχική τυπική εκπαίδευση ανεπαρκή για όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου, αφού οδηγεί σταδιακά στην απαξίωση των γνώσεών του και στην ανάγκη να επιμορφώνεται διαρκώς ώστε να παρακολουθεί τις τρέχουσες εξελίξεις. Σήμερα, οι εξελίξεις στην οικονομία και στην τεχνολογία ευνοούν την ανάπτυξη ανοικτών συστημάτων εκπαίδευσης.

 

Στην Ελλάδα ο φορέας που του έχει ανατεθεί επίσημα από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΥΠΕΠΘ) η Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (ΑεξΑΕ) σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο είναι το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ). Αποστολή του ΕΑΠ είναι η εξ αποστάσεως παροχή προπτυχιακής και μεταπτυχιακής εκπαίδευσης και επιμόρφωσης, με την ανάπτυξη και αξιοποίηση κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού και μεθόδων διδασκαλίας. Στους σκοπούς του εντάσσεται η προαγωγή της επιστημονικής έρευνας καθώς και η ανάπτυξη τεχνολογίας και μεθοδολογίας στο πεδίο της μετάδοσης της γνώσης από απόσταση (ΕΑΠ, 2001).
Παρουσιάζονται όμως και άλλες πρωτοβουλίες για εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση – Κατάρτιση τόσο από δημόσιους Φορείς (εργαστήρια ΑΕΙ και ΤΕΙ, κλπ) όσο και από ιδιωτικούς οι οποίες όμως δεν είναι ευρέως διαδεδομένες. Προκύπτει λοιπόν η ανάγκη γρήγορης, εύκολης και αποτελεσματικής πληροφόρησης όλων των ενδιαφερομένων πλευρών για θέματα ΑεξΑΕ.
Προτείνεται λοιπόν η δημιουργία του ψηφιακού Ελληνικού Παρατηρητηρίου Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (ΕΠΑΑΕ) το οποίο θα αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες (ΤΠΕ) με σκοπό την καλύτερη δυνατή προώθηση της ΑεξΑΕ και την ενημέρωση – πληροφόρηση όλων των ενδιαφερομένων κοινωνικών ομάδων.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΑεξΑΕ (HOOD-Learning)
Το ψηφιακό Ελληνικό Παρατηρητήριο Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (Hellenic Observatory of Open and Distance Learning  / HOOD-Learning) θα πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες για ενημέρωση – πληροφόρηση, σε όλη την ελληνική επικράτεια, όλων των ενδιαφερομένων κοινωνικών ομάδων (ανέργων, εργαζομένων, ελεύθερων επαγγελματιών, επιχειρηματιών, ειδικών ομάδων ή ευπαθών κοινωνικά ομάδών, κλπ).
Φορείς Υλοποίησης Ενεργειών Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (δημόσιοι και ιδιωτικοί), εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενοι θα επισκέπτονται το ψηφιακό Παρατηρητήριο (ΕΠΑΑΕ) για να το ενημερώνουν με νέα δεδομένα – πληροφορίες αλλά και για να ενημερωθούν οι ίδιοι από στοιχεία που εισήγαγαν άλλοι συνάδελφοί τους.
Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε να υπάρχουν ίσες ευκαιρίες ενημέρωσης και πληροφόρησης για όλους και ιδιαίτερα για τις ειδικές ομάδες ή ευπαθείς κοινωνικά ομάδες (όπως: άτομα με ειδικές ανάγκες – ΑμΕΑ, ειδικές κατηγορίες γυναικών που απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό, φυλακισμένοι, άτομα που βρίσκονται σε διαδικασία απεξάρτησης, παλιννοστούντες, πρόσφυγες, μετανάστες, ειδικές πολιτισμικές ομάδες, ειδικές κατηγορίες ανέργων, κλπ) ώστε να αποφευχθεί ο κοινωνικός αποκλεισμός κάποιων ομάδων του πληθυσμού.
Το ψηφιακό Ελληνικό Παρατηρητήριο Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (ΕΠΑΑΕ) θα περιέχει τουλάχιστον:
• Νέα – Ειδήσεις
• Ανακοινώσεις,
• Γεγονότα – Δραστηριότητες,
• Διαγωνισμούς – Προκηρύξεις,
• Ενημέρωση για Εκδηλώσεις, Εκθέσεις, Ημερίδες, Συνέδρια,
• Προγράμματα ΑεξΑΕ που υλοποιούνται στην ελληνική επικράτεια,
• Στατιστικά Στοιχεία,
• Άρθρα,
• Κείμενα Εργασίας,
• Μελέτες – Έρευνες,
• Εκδόσεις,
• Σχετικές Συνδέσεις – Διευθύνσεις στο Διαδίκτυο (Internet),
• Βιβλιοθήκη,
• Αυτόματη δημιουργία και αποστολή ηλεκτρονικών ενημερωτικών εκδόσεων (newsletters),
• Προσφορά Εργασίας,
• Ζήτηση Εργασίας,
• Ελεύθερο Λογισμικό,
• Ηλεκτρονική συμπλήρωση Αίτησης Συμμετοχής Εκπαιδευόμενου, Ερωτηματολογίου Εκπαιδευτών και Ερωτηματολογίου Εκπαιδευομένων,
• Forum και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία.
Το forum θα είναι ένας χώρος συζητήσεων και ανταλλαγής απόψεων, εμπειριών, στις οποίες θα μπορούν να συμμετέχουν ενεργά όλοι οι ενδιαφερόμενοι.
Τέλος, θα δίνεται η δυνατότητα σε κάθε ενδιαφερόμενο να εντοπίσει τα προγράμματα που τον ενδιαφέρουν ανά κατηγορία εκπαίδευσης (προπτυχιακά, μεταπτυχιακά) και φορέα υλοποίησης.
Στο μέλλον μετά από πιλοτική λειτουργία μερικών μηνών και αφού οι χρήστες εξοικειωθούν περισσότερο με το ψηφιακό Ελληνικό Παρατηρητήριο Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (HOOD-Learning) θα μπορεί να περιλαμβάνει Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση με ανάλογο λογισμικό (software) τηλε-εκπαίδευσης και Αντίστοιχο Εκπαιδευτικό Υλικό, από όσους Φορείς ενδιαφέρονται να παράσχουν αυτού του είδους τις υπηρεσίες.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ – ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Κυριότερος σκοπός της δημιουργίας του προτεινόμενου ψηφιακού Ελληνικού Παρατηρητηρίου Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (HOOD-Learning) είναι αρχικά η γρήγορη, εύκολη και αποτελεσματική ενημέρωση – πληροφόρηση αλλά αργότερα και η εκπαίδευση των ενδιαφερομένων κοινωνικών ομάδων, σε πανελλαδικό επίπεδο.
Τέλος, προτείνεται το ψηφιακό Παρατηρητήριο (ΕΠΑΑΕ) να λειτουργήσει υπό την διαχείριση του Ελληνικού Δικτύου Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης – ΕΔΑΕ (http://www.opennet.gr) που είναι επιστημονική εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και εκπροσωπεί τους Έλληνες επιστήμονες, οι οποίοι (ΕΔΑΕ, 2003):
• ασχολούνται με την παροχή και έρευνα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης,
• προωθούν εμπράκτως τη φιλοσοφία της ανοικτής εκπαίδευσης και το σκοπό της ελεύθερης πρόσβασης όλων των πολιτών σε κάθε μορφή δια βίου εκπαίδευσης,
• ασχολούνται με καινοτόμες μορφές εναλλακτικής εκπαίδευσης.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΑΝΑΦΟΡΕΣ
– Δοϊνάκης, Δ.Μ., Τσεγγελίδης, Γ., Αραπάκη, Χ., Δομουχτσή, Μ., Μακρυγιάννη, Π., (2005). ’Ανάπτυξη Καινοτόμων Ψηφιακών Πυλών Παρακολούθησης Δια Βίου Μάθησης σε Περιφερειακό Επίπεδο’, Πανελλήνιο Επιστημονικό Συνέδριο ‘Νέες Τεχνολογίες στη Δια Βίου Μάθηση’, 16-17 Απριλίου, Λαμία
– ΕΑΠ (2001). Δικτυακός Χώρος (Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο), http://www.eap.gr
– ΕΑΠ – Δικτυακή Πύλη (2004). Δικτυακός Χώρος (Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο), http://www1.eap.gr
– ΕΔΑΕ (2003). Δικτυακός Χώρος (Επιστημονική Εταιρεία «Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης»), http://www.opennet.gr