Περί Χημείας ο λόγος

Το μονόωρο μάθημα της Χημείας στη Β΄και στη Γ΄τάξη του  Γυμνασίου

Υπάρχουν   έντονες  αντιφάσεις  μεταξύ της εφαρμοζόμενης πρακτικής της διδασκαλίας  της Χημείας και της Χημείας αυτής καθεαυτής.

θα αναφέρω ενδεικτικά κάποιες από αυτές.

1. Ένα  αντικειμενικά  εύκολο μάθημα αντιμετωπίζεται από την πλειοψηφία των μαθητών ,πρώην και νυν, σαν κάτι δύσκολο, δυσνόητο  ή ωσάν δεισιδαιμονία .
2. Ενώ είναι ένα μάθημα, η γνώση του οποίου είναι βασική προϋπόθεση για την κατανόηση μέρους άλλων μαθημάτων όπως της  Βιολογίας, απαξιώνεται σθεναρά.
3. Οι εκάστοτε υπεύθυνοι δε λαμβάνουν υπόψιν τους πως η Χημεία είναι το αντικείμενο που ανακατεύεται αναγκαία και αρμονικά  με φλέγοντα θέματα που αγγίζουν τους εφήβους : κάπνισμα, αλκοόλ, ναρκωτικά, σεξουαλική συμπεριφορά, διατροφή, οικολογία, υγιεινή, ορμόνες….
4. Πεισματικά και διαχρονικά αγνοούμε πως  όποιος δε γνωρίζει το αλφαβητάρι της Χημείας είναι βουβά ανυπεράσπιστος σε δυσάρεστες καταστάσεις και κινδύνους του καθημερινού  του κόσμου.
5. Ο βασικότερος λόγος για  την αδιάφορη έως αρνητική στάση των μαθητών δεν είναι η ανικανότητα ημών των διδασκάλων αλλά   η συχνότητα της επαφής με το μάθημα. Η συνήθης κατάρα των μονόωρων μαθημάτων. Μόνο που στην περίπτωση της Χημείας βαραίνει επιπρόσθετα. Η Χημεία έχει τη δική της γλώσσα, τα δικά της σύμβολα. Όσο μεγαλώνει ο χρόνος ανάμεσα σε δύο διδασκαλίες τόσο σβήνουν από τη μνήμη των παιδιών η αντιστοιχία  χρωμάτων, οσμών, συμβόλων, ιδιοτήτων με  ουσίες και φαινόμενα.
6. Τα  πειράματα  μόνο επίδειξης μπορούν  να γίνουν. Η ασφαλής πραγματοποίησή τους με την επίβλεψη ενός καθηγητή σε ένα ολόκληρο τμήμα δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια συμμετοχής των μαθητών.

Ασθμαίνοντας ο καθηγητής, προσπαθεί να διασπείρει το ελάχιστο της χημικής γνώσης καθώς κάποιες από αυτές τις λιγοστές ώρες που του διαθέτει το Υπουργείο, χρησιμοποιούνται για τα διαγωνίσματα των τριμήνων και τον έλεγχό  τους, κάποιες ακυρώνονται λόγω εορτών, αργιών…

Σε ένα σχολείο με 13-14 τμήματα και τουλάχιστον  300 παιδιά οι 9 ώρες την εβδομάδα Χημείας είναι απελπιστικά λίγες. Ακόμη και ο πλέον υπεύθυνος και ικανός δάσκαλος θα δυσκολευόταν με αυτό το στρίμωγμα να μεταλαμπαδεύσει λίγη από τη λάμψη της Επιστήμης του.

  Μήπως   επειδή οι χημικοί είμαστε λιγοστοί στην Εκπαίδευση δε θα γίνουμε ποτέ μια αξιοσέβαστη ομάδα που  θα μπορέσει να υψώσει το πραγματικό ανάστημά της ; Μήπως επειδή είμαστε λίγοι μας παραγκωνίζουν; ΑΛΛΟΙΜΟΝΟ!!!….. Αλλοίμονο αν αυτό το μάθημα χρειάζεται «μέσον» για να επιβιώσει στη σύγχρονη ελληνική σχολική και μη πραγματικότητα.

Και να μην ξεχνάμε πως δίπλα στο Νόμπελ Ιατρικής, Φυσικής, Λογοτεχνίας, Οικονομικών και Ειρήνης στέκεται ισάξια και αυτό της ΧΗΜΕΙΑΣ.

Προτάσεις:

• Να διδάσκεται 2 ώρες/ εβδομάδα
• Να χωριστεί η ύλη της Χημείας σε 3 τμήματα:

1ο τμήμα: το γενικό μέρος, Σύμβολα, στοιχεία, ενώσεις, άτομα, μόρια, καταστάσεις ύλης

2ο τμήμα: Ανόργανη Χημεία, διαλύματα

3ο τμήμα: Οργανική Χημεία, διαλύματα

• Το μπέρδεμα Οργανικής και Ανόργανης Χημείας στη Γ’ Γυμνασίου επιτείνει τη σύγχυση στους μαθητές.
• Θα μπορούσαν να αφιερωθούν ώρες διδασκαλίας στη σύζευξη της Χημείας με τις άλλες Επιστήμες και την καθημερινότητα.( υπάρχει αρκετό υλικό που μπορεί να ταξινομηθεί)

Πώς μπορείς αλήθεια  πεισματικά να αγνοείς πως η ΧΗΜΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΟΥ; Και στα καλά και στα δυσάρεστα; Και στα άψυχα και στα έμψυχα;

Αθηνά Βολτέα

Εκπαιδευτικός ΠΕ04 Χημικός

3^ο Γυμνάσιο και 6^ο ΓΕΛ Καβάλας