Σεπ 11 2007

Συλλογή πηγών για την περιβαλλοντική εκπαίδευση

Θεάσεις: 16.337
ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΩΝ ΔΙΑΤΡΙΒΩΝ & ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
(2Η ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ)
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ EΝΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ – ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΑΤΤΙΚΗΣ

Συγγραφή: Βατρικάς Αναστάσιος, Μπότσαρης Ιωάννης

perivallontikiΗ σημερινή εποχή χαρακτηρίζεται από το δίπολο: άνθρωπος – φύση. Το χάσμα αυτό έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στο περιβάλλον και έχει διαταράξει τις σχέσεις ισορροπίας, που υπάρχουν μεταξύ όλων των συστατικών του περιβάλλοντος.

Η αρχαιότητα χαρακτηρίζεται από την ενότητα φύσης και ανθρώπου. Ο άνθρωπος θεωρεί το περιβάλλον ως συνέχεια του εαυτού του και μέσα από αυτή τη συνέχεια ανακαλύπτει μέσα του το όλον, το σύμπαν. Αν, λοιπόν, οι άνθρωποι της αρχαιότητας είχαν την αίσθηση ενός αρμονικού και ενιαίου κόσμου, στο Μεσαίωνα αρχίζει η διάσπαση αυτού του όλου και εμφανίζεται ένας δυϊσμός μεταξύ φύσης και ανθρώπου. Ο δυϊσμός αυτός συμβάλλει στην αντίθεση ανάμεσα στη φύση και τον πολιτισμό. Στους νεότερους χρόνους η φύση νοείται σαν κάτι το ξεχωριστό, το οποίο πρέπει να υποταχθεί στον ανθρώπινο πολιτισμό.
Η προσπάθεια ανασύνθεσης αυτής της χαμένης ενότητας γίνεται με τη Διεθνή Διάσκεψη του Βελιγραδίου το 1975 και την έκδοση της “Χάρτας του Βελιγραδίου”. Τότε εισάγεται και επίσημα ο θεσμός της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Βασικός σκοπός της είναι να αναπτυχθούν γνώσεις, αξίες και στάσεις ζωής, να αναδειχθούν οι κρυμμένες σχέσεις μεταξύ των διαφόρων παραγόντων και να γίνουν οι μαθητές ικανοί, αποφασισμένοι και με διάθεση να αγωνισθούν ατομικά και συλλογικά για τη διατήρηση μιας δυναμικής ισορροπίας μεταξύ της ποιότητας της ζωής και της ποιότητας του περιβάλλοντος.

Στην Ελλάδα η προσπάθεια αυτή, που ξεκίνησε το 1977, αριθμεί ήδη 25 χρόνια ζωής και φαίνεται να βρίσκεται στη φάση της ενηλικίωσής της. Σε όλο αυτό το διάστημα από τους ενθουσιώδεις πρωτοπόρους μέχρι τους σημερινούς αγωνιώντες εκπαιδευτικούς έγιναν πολλά, αλλά πάντοτε υπάρχει η εντύπωση ότι θα μπορούσαν να γίνουν περισσότερα. Σε αυτό το διάστημα αρκετές χιλιάδες εκπαιδευτικών ασχολήθηκαν με την Π.Ε. και μεγάλος αριθμός προγραμμάτων υλοποιήθηκαν. Στην αρχή με λίγα μέσα, σήμερα με περισσότερα.

Σε όλους αυτούς τους εκπαιδευτικούς που ασχολήθηκαν, ασχολούνται και θέλουν να συνεχίσουν μαζί με τους μαθητές τους να δημιουργούν πνεύμα προσωπικής στράτευσης και κοινωνικής υπευθυνότητας, είναι αφιερωμένος αυτός ο πρώτος βιβλιογραφικός οδηγός.
Στον οδηγό αυτό περιελήφθησαν μόνο βιβλία Ελλήνων και ξένων συγγραφέων (τα οποία όμως έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά) που αναφέρονται στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Επίσης, έχουν περιληφθεί βιβλία ευρύτερου παιδαγωγικού ενδιαφέροντος, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν τον εκπαιδευτικό στην καλύτερη οργάνωση προγραμμάτων Π.Ε. Τα τελευταία χρόνια έχει παραχθεί μεγάλη ποσότητα βιβλίων και παιδαγωγικού υλικού για τις ανάγκες της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης από διάφορους φορείς. Το υλικό αυτό σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι εύκολο να το προμηθευτεί κάποιος, για το λόγο αυτό επιλέχθηκε να παρουσιασθούν βιβλία και υλικό, τα οποία είναι εύκολο να τα βρει ο εκπαιδευτικός.
Ο οδηγός αυτός περιλαμβάνει και το εκπαιδευτικό υλικό που έχει δημιουργηθεί για τις ανάγκες των προγραμμάτων της Π.Ε. στα πλαίσια του Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ., όπως και τίτλους διδακτορικών διατριβών οι οποίοι έχουν κατατεθεί στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (www.ekt.gr).
Βέβαια, όπως κάθε πρωτόλειο, ο παρών οδηγός εμπεριέχει τη δυνατότητα της βελτίωσης, στην οποία πρωταρχικό ρόλο έχει και η δική σας συμβολή με τις συμβουλές και τις παρατηρήσεις σας. Έτσι είναι δυνατόν να υπάρξει στο μέλλον και ένας οδηγός με την ξενόγλωσση βιβλιογραφία για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση.
Για την σύνταξη του οδηγού σημαντική ήταν η βοήθεια των μελών της Δ.Ε. του Παραρτήματος και της συναδέλφου Ρέας Παλαιοπούλου, οι οποίοι συνεισέφεραν στον εμπλουτισμό του και με τις παρατηρήσεις τους συνέβαλαν ουσιαστικά στην έκδοση που κρατάτε στα χέρια σας.
Μπότσαρης Ιωάννης

ΠΡΟΛΟΓΟΣ 2ης έκδοσης

Η συνεχής, εντατική και διαρκώς αυξανόμενη διείσδυση (αν και σε μικρότερο του επιθυμητού, βαθμό) της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και στις τρεις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας, είχε ως αποτέλεσμα την επαύξηση της ανάγκης για επιστημονική και εκπαιδευτική ενημέρωση των συναδέλφων και των φοιτητών που ασχολούνται με αυτήν. Έτσι προέκυψαν νέες εκδοτικές προσπάθειες στον χώρο αυτόν και παραλλήλως αυξήθηκε σε μεγάλο βαθμό και το παραγόμενο εκπαιδευτικό υλικό. Επίσης αυτή η πορεία, είχε ως συνέπεια και το μεγάλο ενδιαφέρον συναδέλφων και φοιτητών για την εκπόνηση διδακτορικών διατριβών στο πεδίο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.

Βάσει αυτών των δεδομένων, δημιουργήθηκε η ανάγκη για επέκταση του Βιβλιογραφικού Οδηγού και αυτό προσπαθεί να πράξει η 2η αυτή έκδοση που έχετε στα χέρια σας. Η τωρινή Δ.Ε. του Παραρτήματος Αττικής, έκρινε μάλιστα ότι θα έπρεπε να δημιουργηθεί και ένας αντίστοιχος ξενόγλωσσος οδηγός τον οποίο πιθανότατα θα εκδώσει εντός του τρέχοντος έτους.
Στον οδηγό αυτόν, συμπεριελήφθησαν και ορισμένα βιβλία τα οποία δεν αναφέρονται αμέσως στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, αλλά έχουν έμμεση σχέση με αυτήν. Αναφερόμεθα βεβαίως σε βιβλία με τις βασικές έννοιες της οικολογίας και της αειφορίας, άλλα που περιγράφουν τα υπάρχοντα περιβαλλοντικά προβλήματα, καθώς και σε βιβλία που εξετάζουν και περιγράφουν μεθόδους διδασκαλίας άμεσα συσχετιζόμενες με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, όπως είναι η διαθεματική προσέγγιση. Έτσι κρίναμε ότι έπρεπε να δώσουμε την δυνατότητα στους συναδέλφους να πληροφορηθούν την ύπαρξη και ορισμένων τέτοιων συγγραμμάτων, τα οποία είναι βέβαιο ότι θα τους φανούν εξαιρετικά χρήσιμα τόσο όσον αφορά στην επιστημονική τους κατάρτιση πάνω στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, όσο και στην πραγμάτωση προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στα σχολεία τους.
Βατρικάς Αναστάσιος

By • Περιβάλλον • 0 • Tags: , ,