«Το Νεολιθικό Σπήλαιο Γερανίου» & «Το Παράρτημα του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας Παλαιοντολογικό Μουσείο Ρεθύμνου»

«Το Νεολιθικό Σπήλαιο Γερανίου» & «Το Παράρτημα του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας Παλαιοντολογικό Μουσείο Ρεθύμνου»: Οι ελέφαντες, οι ιπποπόταμοι και τα ελάφια της Κρήτης

των εκπαιδευτικών Κουτάντου Δημητρίου, Κουτάντου Ιωάννη και Χατζημιχαηλίδου Μαρίας

Στα πλαίσια του «Σχεδιασμού και υλοποίηση προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων (Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αγωγής Υγείας, Πολιτιστικών Θεμάτων) για τα σχολικά έτη 2017-2019», οι 16 μαθητές της Στ’ Τάξης του Δημοτικού σχολείου Γερανίου Ρεθύμνου, µε την παιδαγωγική καθοδήγηση τριών εκπαιδευτικών, υλοποίησαν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Το Νεολιθικό Σπήλαιο Γερανίου στο Ρέθυμνο & Το Παράρτημα του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας «Παλαιοντολογικό Μουσείο Ρεθύμνου» Οι ελέφαντες, οι ιπποπόταμοι και τα ελάφια της Κρήτης».

Τα εκπαιδευτικά προγράμματα σχετίζονται με τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και πολιτιστικά ζητήματα, που απασχολούν ιδίως τις τοπικές κοινωνίες. Το Νεολιθικό Σπήλαιο Γερανίου, λίγα χιλιόμετρα έξω από το Ρέθυμνο, αφορά στην πολιτιστική κληρονομιά των μαθητών μας σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, και σχετίζεται με δυο θεματολογίες των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων: (α) του περιβάλλοντος για τα γεωλογικά μνημεία και τα μνημεία της φύσης, την ιστορία, τη μυθολογία, τη λαογραφία, το περιβάλλον και την τέχνη, και (β) τη θεματολογία των πολιτιστικών προγραμμάτων, πολιτιστική κληρονομιά, τέχνη, προαγωγή των τεχνών και του πολιτισμού στο αειφόρο σχολείο, δημοσιογραφικός λόγος, μαθητικός τύπος, την εικόνα, φωτογραφία, αποκωδικοποίηση/κωδικοποίηση νοημάτων και δημιουργία μηνυμάτων λόγου και εικόνας, τοπική ιστορία, ιστορία και πολιτισμός, μυθολογία, μουσειακή αγωγή.

Στους στόχους επιθυμούσαμε οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με βιωματικές επισκέψεις με το οικολογικό και το πολιτισμικό περιβάλλον του χωριού τους, να εκφράσουν τις ατομικές τους απόψεις ώστε να καλλιεργήσουν προσωπική γνωστική, συναισθηματική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη, να εργαστούν ομαδικά και έτσι να μάθουν να συνυπάρχουν και να δημιουργούν μαζί με τον άλλο, να μάθουν πώς γίνεται μια έρευνα στα οικολογικά/πολιτιστικά πλαίσια (να μάθουν να οργανώνουν, να σχεδιάζουν, να διεξάγουν ασφαλή έρευνα στο διαδίκτυο με θεματικές και λέξεις κλειδιά, με βιβλιογραφικές πηγές, βίντεο, φωτογραφίες, κείμενα, υπηρεσίες), να κάνουν επιτόπου παρατήρηση σε χώρους, να έρθουν σε επαφή με επιστήμονες/εργαζόμενους από άλλες δημόσιες ή ιδιωτικές υπηρεσίες όπως ήταν οι αρχαιολόγοι, οι γεωλόγοι, οι σπηλαιολόγοι κτλ., να μάθουν να γράφουν καλύτερα δομημένα κείμενα μιας και η κινηματογραφική ιστορία είναι ένα αφηγηματικό κείμενο μέσα στο χώρο, χρόνο, με πρόσωπα/πρωταγωνιστές, με δράση, αντί-δράση και συναισθήματα, να έρθουν σε επαφή με δρώντα πρόσωπα, να βιώσουν χώρους και να αποκτήσουν εικόνες-μνήμες που θα γίνουν προσωπικά νοήματα, να κατανοήσουν τις βασικές αρχές σχεδιασμού μιας περιβαλλοντικής μελέτης, να εκφραστούν καλλιτεχνικά, να γνωρίσουν τις βασικές αρχές στην κατασκευή της εικόνας και την έβδομη τέχνη τον κινηματογράφο, εκπαιδευτικές προσεγγίσεις που έχουμε χρησιμοποιήσει και σε άλλα εκπαιδευτικά προγράμματα, βλ. «Η εικόνα στην εκπαίδευση: φωτογραφία – κινηματογράφος – βίντεο σε 4 εκπαιδευτικά προγράμματα» https://www.eduportal.gr/i-ikona-stin-ekpedefsi-fotografia-kinimatografos-vinteo-4-ekpedeftika-programmata/

Το Νεολιθικό Σπήλαιο του Γερανίου παραμένει κλειστό από την αρχαιολογική υπηρεσία για λόγους προστασίας των ανασκαφών που έχουν γίνει αλλά και την παραπέρα αξιοποίησή του. Ωστόσο για το δικό μας πρόγραμμα αποτέλεσε το ερέθισμα για το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα ενώ οι μαθητές μας μπορούσαν να μελετήσουν τη διαθέσιμη βιβλιογραφία και άλλα τεκμήρια. Το σπήλαιο μας έδωσε την ώθηση να συνεχίσουμε την ερευνητική προσπάθεια με μια οργανωμένη επίσκεψη στο Παλαιοντολογικό Μουσείο Ρεθύμνου και ίσως αργότερα στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης. Για την υλοποίησή του συνεργαστήκαμε με τοπικούς φορείς, το παράρτημα του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας ‘Παλαιοντολογικό Μουσείο Ρεθύμνου’, το γεωλόγο κ. Βασίλειο Σιμιτζή, τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς του σχολείου μας, τους οποίους ευχαριστούμε θερμά. Κατά την προσχεδιασμένη επίσκεψη στο Μουσείο με τη συμμετοχή των μαθητών μας έγινε οπτικοακουστική καταγραφή, αποτέλεσμα της οποίας είναι το ‘σχολικό ντοκιμαντέρ’ που ακολουθεί:

βίντεο διάρκειας 30’ λεπτών: ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ – ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΕΡΑΝΙΟΥ

Η αναλυτική καταγραφή του εκπαιδευτικού προγράμματος παρατίθεται στο τέλος: η εισαγωγή με το σχεδιασμό και τους στόχους, το Α’ Μέρος για το νεολιθικό Σπήλαιο Γερανίου, το Β’ Μέρος για το γεωλογικό χρόνο, τις αλλαγές στο σχηματισμό της Γης έως σήμερα, τα πετρώματα και τα απολιθώματα, την εξέλιξη της ζωής, τα ζώα και τα φυτά του Παλαιοζωικού αιώνα (542 – 251 εκατομμύρια χρόνια), του Μεσοζωικού αιώνα (251 μέχρι 65 εκατομμύρια) και του Καινοζωικού αιώνα (66 εκατομμύρια χρόνια πριν έως σήμερα), το Γ’ Μέρος με τη ζωγραφική των σπηλαίων, την παλαιοντολογία στην Κρήτη και την περιοχή του Ρεθύμνου-Γερανίου, και τέλος το Δ’ Μέρος με την επίσκεψη στο Παλαιοντολογικό Μουσείο Ρεθύμνου.

Στις 144 σελίδες που ακολουθούν: «Το Νεολιθικό Σπήλαιο Γερανίου» & «Το Παράρτημα του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας Παλαιοντολογικό Μουσείο Ρεθύμνου»: Οι ελέφαντες, οι ιπποπόταμοι και τα ελάφια της Κρήτης

palaiontologiko_mouseio