Τα «μικρά και ασήμαντα» του «Νέου Σχολείου» – Η Φυσική στην Α΄τάξη Γυμνασίου

Τα «μικρά και ασήμαντα» του «Νέου Σχολείου» – Η Φυσική στην Α΄τάξη Γυμνασίου
Παρακολούθησα τα τεκταινόμενα στο χώρο της Δημόσιας Εκπαίδευσης μέσα από τα «non papers» και τις κυβερνητικές ανακοινώσεις , τα άρθρα των μάχιμων εκπαιδευτικών και τα συνοδευτικά σχόλια τους σε κοινωνικά δίκτυα καθώς και τις ανακοινώσεις των συνδικαλιστικών οργανώσεων και επιστημονικών συλλόγων.
Το ενδιαφέρον μου επικεντρώνεται όχι μόνο σε ότι λέγεται σήμερα αλλά και σε ότι «δεν λέγεται» και σε ότι από το πρόσφατο παρελθόν «ξεχάστηκε» ή συνειδητά αγνοήθηκε.
Σκέφτηκα να κωδικοποιήσω, χωρίς ιεράρχηση, ορισμένα μόνο γεγονότα και διαδικασίες αλλαγών στο χώρο της εκπαίδευσης και να διατυπώσω κάποιες προσωπικές σκέψεις, να παραθέσω τις δικές μου απορίες….

Α.Το Πρόβλημα
Πώς αλλάζει η Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας;

ΦΑΣΗ 0: Στα τέλη Μαΐου επιστρατεύονται οι εκπαιδευτικοί και αμέσως μετά  τις Πανελλήνιες εξετάσεις ξεκινάει το σχέδιο «Σοκ και Δέος στην Εκπαίδευση»: καταργήσεις τομέων στα ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ, σε διαθεσιμότητα περίπου 2500 εκπαιδευτικοί και 20000 περίπου μαθητές να μένουν μετέωροι.

ΦΑΣΗ 1:  Το «Σχέδιο Ανακατανομής Προσωπικού»
Το Υπουργείο Παιδείας αποφασίζει να διεξαχθεί μια άσκηση – στο πλαίσιο μελέτης – πάνω σε «μη οριστικοποιημένο» (non paper) Ωρολόγιο Πρόγραμμα του Γυμνασίου και Α’ τάξης Λυκείου.
Μια μέρα, αρχές Αυγούστου  ο Υπουργός Παιδείας συναντιέται με τους 13 Περιφερειακούς Διευθυντές Εκπαίδευσης και τους ζητάει να διαπιστωθούν τα κενά με βάση αυτά τα Προγράμματα και μέσα σε λίγες μέρες (5 Αυγούστου 2013) να του στείλουν τους σχετικούς πίνακες. Οι Προϊστάμενοι Διευθύνσεων τρέχουν και δεν φτάνουν αλλά στο τέλος καταφέρνουν να ολοκληρώσουν το έργο τους.
Το Υπουργείο Παιδείας, πάντα ψύχραιμο, περιμένει τις αντιδράσεις και προετοιμάζει το επόμενο Plan B, το Plan C…..!

ΦΑΣΗ 2: Οι αντιδράσεις
Στην αρχή, όπως θα περίμενε κανείς οι κύριες αντιδράσεις προέρχονται από Συλλόγους, Ενώσεις και εκπαιδευτικούς που «θίγονται» άμεσα ή έμμεσα δηλαδή μειώνονται οι ώρες διδασκαλίας των κλάδων τους. Όλες υπερασπίζονται σθεναρά την αξία και την προσφορά των μαθημάτων τους σ’ ένα σύγχρονο σχολείο.
Τα «Κοινωνικά Δίκτυα» και τα εκπαιδευτικά blogs παίρνουν φωτιά, οι εκπαιδευτικοί συμμετέχουν με ερωτήματα, απορίες, οργή και αγανάκτηση. Λίγες μέρες αρκούν για να ξεσπάσουν διαμάχες μεταξύ ενώσεων και συλλόγων, ο λεγόμενος «κοινωνικός αυτοματισμός» λειτούργησε ως ένα βαθμό.
Το Υπουργείο Παιδείας, ακάθεκτο, παίζει με το Ωρολόγιο Πρόγραμμα σαν να είναι παιχνιδάκι «πάζλ». Μαθήματα που το ίδιο είχε καταργήσει τη μια μέρα την επομένη  τα επαναφέρει ή τα μετακινεί σε άλλες τάξεις χωρίς φυσικά να μπορεί να τα ταιριάξει σωστά. Χαμός και δικαιολογημένη αγανάκτηση του εκπαιδευτικού κόσμου από τη μια και με κάποιες Ενώσεις που αρχικά είχαν διαμαρτυρηθεί να …καθησυχάζουν τελικά τα μέλη τους. Ένα αλαλούμ!
Σ’ αυτούς που αντιδρούν είναι και η «Πανελλήνια Ένωση Σχολικών Συμβούλων» (ΠΕΣΣ) η οποία στις αρχές Αυγούστου ανακοινώνει ότι «….. καλεί την Πολιτική Ηγεσία να ανατρέψει την κρυμμένη υπόθεση ότι οι Εκπαιδευτικοί τους οποίους η Πολιτεία διόρισε και οι εκάστοτε Κυβερνήσεις με τις πολιτικές τους προέτρεπαν σε διορισμό, είναι μια μεγάλη δεξαμενή απ’ όπου πρέπει να λιπανθούν τα γρανάζια του «χρέους» και η αδηφαγία των ιδιωτικών κεφαλαίων».

Το Υπουργείο Παιδείας συνεχίζει τους αιφνιδιασμούς του με το νέο Νομοσχέδιο. Δημιουργεί νέες παράλληλες δομές(Σ.Ε.Κ. μετά το Γυμνάσιο), μιλάει για ένα νέο θεσμό Εξετάσεων για την  εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, για εξετάσεις στις τρεις τάξεις του Λυκείου με τη συμβολή της καθιέρωσης μιας «Τράπεζας Θεμάτων» και καθιερώνει ένα νέο τρόπο βαθμολογίας των μαθητών του Λυκείου.
Οι συζητήσεις φουντώνουν, όλοι αναρωτιούνται και κάνουν υποθέσεις για να ισορροπήσουν λιγάκι μπροστά στην νέα καταιγίδα προβλημάτων και παράλογων καταστάσεων.
Απόλυτη σύγχυση επικρατεί ανά την Επικράτεια!

Μέσα σε όλα, ανακοινώνεται και μια νέα εγκύκλιος  για τις μετατάξεις ορισμένων ειδικοτήτων  εκπαιδευτικών από τη Δευτεροβάθμια προς τη Πρωτοβάθμια. Είναι τόσο ασαφής που ξεκινάνε νέες συζητήσεις, απορίες, φόβος και ανασφάλεια στις τάξεις των εκπαιδευτικών και των οικογενειών τους. Το μείγμα των συναισθημάτων, λίγες μέρες πριν από την έναρξη των μαθημάτων, τώρα, γίνεται εκρηκτικό.
Οι εκπαιδευτικοί στις περισσότερες Γενικές Συνελεύσεις των ΕΛΜΕ αποφάσισαν πενθήμερες επαναλαμβανόμενες απεργίες αμέσως μετά την έναρξη των μαθημάτων και η ΟΛΜΕ ανακοίνωσε τα αποτελέσματα της συνέλευσης των προέδρων στην Αθήνα: Απεργία από τις 16 Σεπτέμβρη.
Από την άλλη, το Υπουργείο Παιδείας ακολουθώντας την πάγια τακτική του, καθησυχάζει μαθητές και γονείς ότι τα «Σχολεία θα λειτουργήσουν κανονικά» και ότι δεν πρόκειται να επιστρατευτούν οι εκπαιδευτικοί. Απλά, εύχεται και ελπίζει να μην έχει μαζικότητα η απεργία. Είδομεν!

Β.Τα Ερωτήματα

Β.1.Ποιοι διαμόρφωσαν τα νέα Ωρολόγια Προγράμματα και τη δομή του «Νέου Σχολείου»;
Γιατί δεν υποστηρίζουν δημόσια με εκπαιδευτικά, παιδαγωγικά, κοινωνικά, οικονομικά επιχειρήματα τις επιλογές τους αλλά κρύβονται;

Ο πρόεδρος της ΟΛΜΕ, Θέμης Κοτσιφάκης είπε σε δημοσιογράφο:
«Όταν προ καιρού στάλθηκε στους Περιφερειακούς Διευθυντές ένα άλλο πρόγραμμα και διαμαρτυρηθήκαμε, ο Κεδίκογλου δεν ήξερε να μας πει πώς προέκυψε».

Εφόσον ο Υφυπουργός Παιδείας κ. Κεδίκογλου δεν γνώριζε πώς προέκυψε το Ωρολόγιο Πρόγραμμα είμαστε υποχρεωμένοι να διατυπώσουμε υποθέσεις για την προέλευσή του:

Υπόθεση Α: Η «Πανελλήνια Ένωση Σχολικών Συμβούλων, ΠΕΣΣ»
Υπόθεση Β: Μια ομάδα του «Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, (Ι.Ε.Π.)»
Υπόθεση Γ: Μια ομάδα συμβούλων του Υπουργού Παιδείας
Υπόθεση Δ: Mια επιτροπή από τα κόμματα της συγκυβέρνησης.

Η υπόθεση Α αποκλείεται μια και με ανακοίνωσή της ( 07/09/2013) η «Πανελλήνια Ένωση Σχολικών Συμβούλων» αναφέρει ότι
«Η ΠΕΣΣ, τα μέλη της οποίας θεσμικά είναι υπεύθυνα για την εφαρμογή της Εκπαιδευτικής Πολιτικής και υποχρεούνται να στηρίξουν τις εκάστοτε αλλαγές, διαχρονικά δεν καλούνται να συμμετάσχουν στην επεξεργασία σχετικών νομοθετημάτων»  ….και «Η ΠΕΣΣ πληροφορήθηκε τις επερχόμενες αλλαγές από τα ΜΜΕ και θα πληροφορηθεί τα ψηφισθέντα μέσα από ΥΑ και εγκυκλίους».
Εφόσον αποκλείεται η συμμετοχή της ΠΕΣΣ μπορούμε να προχωρήσουμε στην υπόθεση Β.

Η υπόθεση Β, θα μπορούσε να ήταν η ορθή αλλά οι αποφάσεις του Υπουργείου Παιδείας βασίζονται σε Πράξεις του Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) που δημιουργήθηκε πριν από 2 χρόνια και όχι σε ομάδα εργασίας ενός θεσμικού οργάνου του Ι.Ε.Π., όπως φαίνεται από τα «λαμβάνοντας υπόψη την αρ. 26/2013 Πράξη» στα σχετικά έγγραφα των Ωρολογίων Προγραμμάτων.

Η υπόθεση Γ, αποκλείεται μια και δεν θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο το Υπουργείο Παιδείας.

Η υπόθεση Δ, θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή.
Μάλιστα, αν ισχύει πραγματικά, τότε θα μπορούσε να εξηγηθεί η εύκολη και γρήγορη αλλαγή των προγραμμάτων και το παιχνίδι «πάζλ».

Β.2.Γιατί μετά από δύο χρόνια Πιλοτικής εφαρμογής Ωρολογίων Προγραμμάτων και Προγραμμάτων Σπουδών σε Γυμνάσια της χώρας (ΟΜΩΣ χωρίς τη Φυσική, τη Βιολογία, τη Χημεία, Ιστορία, Τεχνολογία και ΣΕΠ) το Υπουργείο Παιδείας δεν αναφέρεται διόλου σ’ αυτά και τα αγνοεί;
Βέβαια, για όποιον παρακολούθησε την «Πιλοτική εφαρμογή Προγραμμάτων στα Δημοτικά και τα Γυμνάσια» από το 2011 μέχρι σήμερα θα αναγνώρισε ότι η δομή του νέου Ωρολογίου Προγράμματος και οι τίτλοι των  μαθημάτων είναι ίδια ακριβώς με αυτήν των Πιλοτικών (προστέθηκε μόνο μια λέξη)
Εδώ, δεν χρειάζεται να κάνουμε υποθέσεις. Η συνταγή «διαμόρφωσης» ενός νέου Ωρολογίου Προγράμματος  από το Υπουργείο Παιδείας είναι απλή και δοκιμασμένη:

Βήμα πρώτο: Παίρνουμε το Ωρολόγιο Πρόγραμμα Γυμνασίου των Πιλοτικών και δεν αναφέρουμε τίποτα γι αυτό. Ούτε καν για ενημέρωση.
Βήμα δεύτερο: Δεχόμαστε τα μαθήματα των Πιλοτικών όπως ακριβώς είναι και με την ίδια σειρά παράθεσης. Κάνουμε μία και μόνη αλλαγή: προσθέτουμε τη μαγική λέξη PROJECT!
Βιωματικές Δράσεις-Συνθετικές Δημιουργικές Εργασίες (ΠΙΛΟΤΙΚΟ, 2011)
Βιωματικές Δράσεις-Συνθετικές Δημιουργικές Εργασίες – Project  (ΝΕΟ Πρόγραμμα 2013)
Βήμα τρίτο: Παίρνουμε τις λίστες με τα κενά και τα πλεονάσματα που έστειλαν οι Διευθύνσεις και λύνουμε το δύσκολο πρόβλημα των ωρών διδασκαλίας των μαθημάτων.
Προσθέτουμε και  1 ώρα Φυσική στην Α’ τάξη Γυμνασίου χωρίς καμιά τεκμηρίωση απλά για να διευκολυνθούμε (;)
Αν υπάρξουν κάποιες αντιδράσεις τότε θα δούμε τι κάνουμε.

Μετά από αυτά παραδίδεται έτοιμο το Νέο Ωρολόγιο Πρόγραμμα των Γυμνασίων στον Υπουργό Παιδείας ο οποίος το στέλνει να γίνει ΦΕΚ ώστε να ξεκινήσει η νέα σχολική χρονιά χωρίς προβλήματα.
Όσο για τις αντιδράσεις, το Υπουργείο έχει τη λύση του «πάζλ» που αναφέραμε λίγο παραπάνω. Σβήνουμε και γράφουμε ώρες χωρίς καμία εξήγηση κ.ο.κ

Να τι γράφει ο Κώστας Αγγελάκος στο άρθρο του «Εκπαίδευση: “ράμματα αντί για οράματα» στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία»
«Καμιά συνέπεια και σοβαρότητα σε ευρωπαϊκά προγράμματα πιλοτικής εφαρμογής των ωρολογίων και αναλυτικών προγραμμάτων.
Αρκούν δύο χρόνια πιλοτικής εφαρμογής τέτοιων προγραμμάτων στο Γυμνάσιο για να πεταχτούν μετά στα σκουπίδια χωρίς να διαμαρτύρεται κανείς από όσους μετείχαν δύο χρόνια στο σχεδιασμό αυτό, ούτε να ζητά κανείς από τους διοικούντες ευθύνη για τα κονδύλια που σπαταλήθηκαν, ενώ την ίδια περίοδο οι μισθοί των εκπαιδευτικών μειώνονταν σε εξευτελιστικό επίπεδο».

(Βλέπε την ανάρτηση «Τα Νέα Προγράμματα Σπουδών υποχρεωτικής εκπαίδευσης: μια «μίζερη» πιλοτική εφαρμογή (2011-12)» http://makolas.blogspot.gr/2011/09/2011-12.html

—Σύμφωνα με το Σχέδιο Δράσης του έργου (ΕΣΠΑ)που ανέλαβε, τότε, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, για την εκπόνηση των Προγραμμάτων Σπουδών προβλέπονταν  τα εξής:

«Τα Προγράμματα Σπουδών για το νηπιαγωγείο, δημοτικό και γυμνάσιο θα αναπτυχθούν μέχρι τον Ιούνιο 2011. Στη συνέχεια θα εφαρμοστούν πειραματικά τη σχολική χρονιά 2011-12 σε αριθμό νηπιαγωγείων, δημοτικών και γυμνασίων.
Τη σχολική χρονιά 2012-2013 θα γενικευθεί η εφαρμογή στα σχολεία της χώρας. Κατά την πειραματική εφαρμογή θα υπάρξει συνεχής ανατροφοδότηση από τα συνεργαζόμενα πειραματικά-υποδειγματικά σχολεία (το καθεστώς των οποίων επανεξετάζεται) ως προς την εφαρμογή των νέων Προγραμμάτων Σπουδών ενώ προβλέπεται και τελική αξιολόγηση-έρευνα».
—- Με απόφαση του Υπουργείου Παιδείας, από την Πιλοτική εφαρμογή εξαιρέθηκαν πέντε (5) βασικά μαθήματα: Φυσική, Χημεία,
Βιολογία, Ιστορία και Τεχνολογία.
—- Σύμφωνα με το Νέο Ωρολόγιο Πρόγραμμα Γυμνασίου διδάσκονται οι «Φυσικές Επιστήμες» (Διδακτικό / μαθησιακό πεδίο)
περιλαμβάνοντας τέσσερα «Διδακτικά αντικείμενα / μαθήματα»: Φυσική, Χημεία, Βιολογία και Γεωγραφία (πρόκειται για μαθήματα που διδάσκει ο κλάδος ΠΕ4). Για το Δημοτικό προβλέπεται διδασκαλία των «Φυσικών Επιστημών» (Διδακτικό / μαθησιακό πεδίο) περιλαμβάνοντας τρία «Διδακτικά αντικείμενα / μαθήματα»: Η Μελέτη Περιβάλλοντος, τα ΦΥΣΙΚΑ: ερευνώ και ανακαλύπτω, Γεωγραφία.

orologia

 

Β.3.”Μικρά και ασήμαντα” ερωτήματα για τη Φυσική Γυμνασίου
* Πώς οι υπεύθυνοι του χρηματοδοτούμενου έργου ΕΣΠΑ δικαιολογούν τον αποκλεισμό από την Πιλοτική εφαρμογή των 5 μαθημάτων:
——–Στους συντάκτες των Προγραμμάτων Σπουδών για τις Φυσικές Επιστήμες που παρήγαγαν εκπαιδευτικό υλικό,
——–Στους εκπαιδευτικούς των 188 Πιλοτικών Γυμνασίων και
——-Στη Διαχειριστική Αρχή των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων;
* Πώς τεκμηριώνεται ότι η Γεωγραφία ανήκει στον καθιερωμένο επιστημονικό κλάδο των  «Φυσικών Επιστημών»;
*Ποιοι θεσμικά (ή με ανάθεση;) έφτιαξαν (ή θα φτιάξουν) το Πρόγραμμα Σπουδών και το αντίστοιχο σχολικό εγχειρίδιο Φυσικής  για την Α’ τάξη Γυμνασίου ώστε με την έναρξη της σχολικής χρονιάς να δοθεί στους εκπαιδευτικούς και στους μαθητές;

Υ.Γ. Για το μάθημα της Γεωγραφίας
Ομολογώ πως αγνοούσα ότι στις «Φυσικές Επιστήμες» συμπεριλαμβάνεται και η ….Γεωγραφία. Ρώτησα φίλους συναδέλφους και οι περισσότεροι είχαν την ίδια άποψη με μένα:
“Η Γεωγραφία δεν ανήκει στον καθιερωμένο επιστημονικό κλάδο των Φυσικών Επιστημών”.
Στη συνέχεια ανέτρεξα στη Wikipedia (στα Ελληνικά, Αγγλικά και Γαλλικά) και διαπίστωσα ότι πράγματι η Γεωγραφία δεν συμπεριλαμβάνεται τυπικά στις «Φυσικές Επιστήμες». Επομένως, η Γεωγραφία στο σχολείο οφείλει να έχει μια «αυτόνομη» οντότητα όπως εξάλλου συμβαίνει και για άλλα μαθήματα.
Μήπως θα πρέπει να το ξαναδούν οι συντάκτες των Ωρολογίων Προγραμμάτων;

 

Αναδημοσίευση από: http://makolas.blogspot.gr/2013/09/blog-post.html