Έχουν τελικά δίκιο οι Έλληνες μαθητές και μαθήτριες που δεν αγαπούν το σχολείο;

Της Μαρίας Σκαμπαρδώνη, δημοσιογράφου

Έχουν τελικά δίκιο οι Έλληνες μαθητές και μαθήτριες που δεν αγαπούν το σχολείο; Είναι γεγονός πως οι μαθητές του σήμερα δε δείχνουν ενθουσιασμό για το σχολείο και προσπαθούν να το αποφύγουν. Μπορούμε να ερμηνεύσουμε, ακόμα και να αιτιολογήσουμε μία τέτοια αρνητική στάση;

Το σημερινό σχολείο δεν προάγει την αγάπη για τη γνώση και την εμβάθυνση σε φαινόμενα και γεγονότα, καλλιεργεί στο σημερινό νέο τη βαθμοθηρία και την εμμονή με το χρήμα και την κοινωνική καταξίωση. Χωρίζει τους μαθητές σε καλούς και κακούς, ενώ αντιμετωπίζει επιφανειακά τη γνώση και τη μελέτη επάνω στην αρχαία Ελληνική γραμματεία, η οποία αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα δώρα της ανθρωπότητας. Η αποστειρωμένη και εντελώς βαθμοθηρική γνώση που καλλιεργεί σε αυτά το σύστημα, απωθεί πολλούς μαθητές από το να εμβαθύνουν σε αυτή.

Αυτό που με απωθεί στο σημερινό σύστημα εκπαίδευσης, είναι έχει καταφέρει να πείσει τους πάντες –μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικούς- πως υπάρχει απλά και μόνο για τις εξετάσεις και για την εισαγωγή σε κάποια ανώτερη σχολή. Δεν πηγαίνεις σχολείο για να κοινωνικοποιείς, να ενσωματώσεις μέσα σου βασικούς ηθικούς κανόνες της κοινωνίας, να εκτιμήσεις το δώρο της συνεργασίας και της επαφής με άλλους ανθρώπους, πηγαίνεις απλά και μόνο για εισαχθείς σε μία ανώτερη σχολή. Όλο αυτό έχει γεννήσει μέσα στο μυαλό των μαθητών την πεποίθηση πως το σχολείο δεν είναι μία ευχάριστη δραστηριότητα αλλά ένας καταναγκασμός και ένα ‘’αναγκαίο κακό’’.

Είναι λάθος του σχολείου να καλλιεργεί στα παιδιά την εμμονή με την αριστεία και τη βαθμοθηρία. Το σημαντικό που δεν πράττει, είναι να καλλιεργήσει σε κάθε άνθρωπο ξεχωριστά την αγάπη για τη γνώση και την έρευνα που δε σταματάει ποτέ. Τα παιδιά δε διδάσκονται πώς να γίνουν σκεπτόμενοι άνθρωποι; μαθαίνουν μόνο να παπαγαλίζουν στείρες γνώσεις, να τα γράφουν σε ένα χαρτί και να τα ξεχνάνε μετά από λίγο, καίγοντας τα σχολικά βιβλία στις αυλές των σχολείων.

Δε δίνεται, δυστυχώς, η έμφαση στην ερώτηση και την αμφιβολία, που είναι η βάση για τη δημιουργία ενός ελεύθερου και σκεπτόμενου ανθρώπου. Διδάσκεται η υποταγή στο δάσκαλο και την αυθεντία, όχι η αμφισβήτηση και η προσπάθεια για την ανακάλυψη νέων αληθειών και της θέασης όλων των τρόπων με τον οποίο οι μαθητές αντιλαμβάνονται μία ιδέα ή έννοια. Η ερώτηση, η αμφισβήτηση, η αναζήτηση της γνώσης είναι προσόν ενός ελεύθερου ανθρώπου που δεν εφησυχάζει ποτέ. Είναι σημαντικό να διδάξουμε τα παιδιά να αναρωτιούνται για όλα όσα διαβάζουν και να ψάχνουν να βρουν την αλήθεια πίσω από γεγονότα και καταστάσεις.

Έχουν τελικά δίκιο σε ένα βαθμό τα σημερινά παιδιά που αποστρέφονται το σχολείο; Ναι, διότι το σύστημα είναι βαθμοθηρικό, ψυχοφθόρο και τρομερά ανταγωνιστικό. Και σίγουρα μπορεί να αλλάξει και να βελτιωθεί σε κάτι καλύτερο, σε ένα σχολείο που δίνει τη δυνατότητα σε κάθε μαθητή να ανακαλύψει τις κλίσεις και τα ταλέντα του, να ξεφύγει από τη στείρα αποστήθιση και να εμβαθύνει στα γεγονότα. Και είναι στο χέρι μας να φέρουμε αυτή την αλλαγή, αφού όπως έλεγε και ο σπουδαίος Γάλλος συγγραφέας Βίκτωρ Ουγκώ ‘’όποιος ανοίγει ένα σχολείο, είναι σα να κλείνει μία φυλακή’’. Θέλουμε ελεύθερους πολίτες και ανθρώπους, όχι φερέφωνα και τρομοκρατημένους πολίτες που αναμασούν χωρίς σκέψη.